عوامل اجتماعی موثر بر گرایش دانشجویان به مهاجرت از کشور ، با تاکید بر هویت بازاندیشانه آنان( دانشجویان تحصیلات تکمیلی دانشگاههای تربیت مدرس، تهران، الزهراء و صنعتی شریف)

مهاجرت به مثابه یک مساله اجتماعی، امروزه به صورت فزاینده ای به رفتاری مطلوب و قابل انتظار در میان جوانان تبدیل شده است. اقدام به این عمل در بسیاری از موارد، کشور مبدا را متحمل هزینه های زیادی میسازد که مهمترین آنها از دست دادن نیروی انسانی فعال است. آسیب های ناشی از این امر زمانی نگران کننده تر میشود که مهاجران جزو افراد متخصص و تحصیلکرده کشور باشند. از آنجایی که گرایش، مرحله ما قبل بروز رفتار است، بررسی گرایش به مهاجرت میتواند نقش تاثیر گذاری در جلوگیری از اقدام به این عمل داشته باشد. هدف اساسی پژوهش حاضر بررسی عوامل اجتماعی موثر بر گرایش دانشجویان به مهاجرت از کشور با تکیه بر هویت بازاندیشانه آنهاست. در این پژوهش هویت بازاندیشانه در دو بعد ذهنی و عملی سنجش شده است. در چهارچوب نظری این پژوهش برای تعیین ابعاد متغیر مستقل (هویت بازاندیشانه) از نظریه هویت آنتونی گیدنز استفاده شده است. در تکمیل تئوری گیدنز، و برای برقراری ارتباط میان متغیر مستقل و وابسته (گرایش به مهاجرت)، نظریه تلاشهای گریز پیتر دیکنز که موید و مکمل تئوری گیدنز می باشد، مبنای کار قرار گرفته است. جامعه آماری این پژوهش، دانشجویان تحصیلات تکمیلی دانشگاه های دولتی شهر تهران و روش آن، پیمایشی است. در این تحقیق تعداد 272 نفر به عنوان نمونه بر اساس فرمول کوکران انتخاب گردید و سپس با استفاده از روش نمونه گیری خوشه ای از طریق پرسشنامه داده های لازم جمع آوری شد. روایی و اعتبار سوالات با محاسبه ضریب آلفای کرونباخ تعیین گردید. سپس با استفاده از روشهای آمار توصیفی و استنباطی ارتباط هر یک از متغیرها با گرایش به مهاجرت سنجش شد و مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. بر اساس ضریب همبستگی پیرسون میان بازاندیشی ذهنی در هویت و تحقق عملی این بازاندیشی به عنوان متغیرهای مستقل، با متغیر گرایش به مهاجرت رابطه معنا دار در سطح 0.000 وجود دارد. همچنین میان امنیت هستی شناختی به عنوان متغیر واسط، با گرایش به مهاجرت از کشور رابطه معنادار دیده شد. نتایج آزمون تفاوت میانگین نیز در این تحقیق نشان میدهد که بین وضعیت تاهل و وضعیت اشتغال پاسخگویان با گرایش به مهاجرت آنان رابطه معنا دار وجود دارد. بنابر رگرسیون چند متغیره، متغیرهای تحقق عملی بازاندیشی در هویت، امنیت هستی شناختی، وضعیت تاهل، وضعیت اشتغال، بیشترین تاثیر را بر گرایش به مهاجرت داشتند و به عنوان متغیرهای پیش بینی کننده متغیر وابسته (گرایش دانشجویان به مهاجرت از کشور) ارائه گردیدند.